آیا حذف گزینه «عجله دارم» با عرضه تاکسی‌های برقی در ارتباط بوده است؟

در سال گذشته خبر واردات تاکسی‌های برقی با ارز دولتی به خیابان‌های تهران سر و صدای زیادی را به دنبال داشت. در اواخر سال منتهی به 1403 اصرار نهادهای دولتی به حذف گزینه «عجله دارم» و افزایش 45درصدی قیمت تاکسی، این شائبه را در ذهن ایجاد میکند که آیا این اتفاقات به یکدیگر مرتبط هستند یا خیر؟

چرا گزینه «عجله دارم» توسط دولت حذف شد؟

در ماه‌های پایانی سال، نهادهای بالادستی با تذکر جدی به اسنپ و تپسی خواستار حذف گزینه «عجله دارم»  شدند. آن‌ها این موضوع را مصداق بارز اضافه دریافت و گران‌فروشی اعلام کردند.

محمدعلی اسفنانی، سخنگوی سازمان تعزیرات عنوان کرده بود  کسی که گزینه «عجله دارم» را انتخاب میکند نه تنها زودتر او را به مقصد نمی‌رسانند، بلکه خدمات اضافه هم دریافت نمی‌کند که این تخلف است.

گزینه «عجله دارم» چگونه عرضه و تقاضا را در بازار تاکسی‌های اینترنتی برقرار می‌کرد؟

اما از طرفی، به گفته مهیار محمدی، مدیر مارکتینگ دیجی‌اکسپرس، الگوریتم قیمت‌گذاری اسنپ و تپسی، قیمت‌ها را در مناطقی که تقاضا برای تاکسی‌های اینترنتی وجود دارد اما رانندگان سفرها را قبول نمیکنند به صورت اتوماتیک افزایش می‌دهد که به آن Price Surge گفته میشود و گزینه «عجله دارم» تاثیری در این موضوع نمیگذارد.

در اپلیکیشن سفیرهای اسنپ و تپسی نیز این مناطق به عنوان Hot Zone نشان داده میشود که منجر به سرازیر شدن تاکسی‌ها به این مناطق میشود. این امر در نهایت توازن میان عرضه و تقاضا را برقرار میکند و قیمت سفر را مجدد به حالت عادی خود برمیگرداند.

به گفته محمدی، وجود گزینه «عجله دارم» نه تنها به ضرر مسافر نبوده بلکه به نفع او نیز بوده است چرا که سرعت ایجاد توازن میان عرضه و تقاضا را با حذف دو الی سه مسافر که تعادل را به هم زده بودند، انجام داده تا فشار تقاضا منجر به افزایش قیمت عرضه نشود.

افزایش 45درصدی نرخ کرایه تاکسی در سال 1403

از طرف دیگر، براساس اعلام معاون عمرانی فرمانداری تهران، نرخ کرایه تاکسی برای سال 1403، 45 درصد افزایش یافته است. با در نظر گرفتن این موضوع، اگر همچنان گزینه «عجله دارم» در تاکسی‌های اینترنتی باقی می‌ماند باعث میشد اسنپ و تپسی در ساعات خلوت، با قیمت پایین‌تری نسبت به سایر تاکسی‌ها خدمات ارائه دهند. 

عدم تمایل رانندگان به تعویض خودرو خود با خودروهای برقی 

در نیمه دوم سال 1402، از تاکسی‌های برقی برای فعالیت در شهر تهران رونمایی شد؛ بااین‌حال، این تاکسی‌های برقی هنوز به مرحله فعالیت نرسیده‌اند. پس از ورود خودروهای برقی به کشور، یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های مطرح شده، به‌صرفه‌بودن هزینه خرید خودروهای برقی برای رانندگان بود.

در سال گذشته اعلام شد که تاکسی‌رانان در تهران و سایر شهرهای ایران می‌توانند با پرداخت مبلغی در حدود 300 الی 400 میلیون تومان، صاحب یک تاکسی سورن پلاس یا ساینا S شوند.

از طرفی، دوگانه‌سوز بودن این خودروها این امکان را برای رانندگان سرویس‌های تاکسی خصوصی یا تاکسی‌های اینترنتی فراهم میکرد تا با صرف هزینه‌ای کمتر و خرید یک ساینا یا تیبا دست‌دوم و کم‌کارکرد، فعالیت خود را در بخش حمل مسافر آغاز کنند.

بنابراین پیش‌بینی عدم تمایل رانندگان تاکسی به تعویض اتومبیل‌های خود با خودروهای برقی مسئله‌ی پیچیده‌ای نبوده است، مگر اینکه تسهیلات ویژه‌ای برای رانندگان تاکسی درنظر گرفته میشد.

سوالی که پیش می‌آید این است که آیا علت اصلی حذف گزینه «عجله دارم» رفاه حال مسافران بوده و یا صرفا در جهت فروش(تعویض) 20 هزار تاکسی برقی وارداتی به رانندگان میباشد؟