واکنش اکوسیستم استارتاپی ایران به یادداشت سردبیر روزنامه کیهان: به این تغییرات تن نمیدهیم
چندی پیش سردبیر روزنامه کیهان، حسین شریعتمداری، در خصوص فضای استارتاپی ایرانی مقالهای را در این روزنامه منتشر کرد. وی در بخشی از این مقاله عنوان کرده بود که پلتفرمها را یا تعطیل کنید یا مالکیت و مدیریتشان را بگیرید. این خبر در فضای اکوسیستم استارتاپی کشور واکنشهای زیادی را از سوی فعالان این حوزه در پی داشت.
اولین واکنش از سوی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت قبل، جواد آذری جهرمی منتشر شد، وی عنوان کرد:
مالکیت بخش قابل توجه سهام برخی از سکوهایی که ایشان (حسین شریعتمداری) نامبردهاند، با نهادهای انقلابی است!
سیدحسن هاشمی، رئیس سازمان نظام صنفی رایانهای کشور نیز نوشت:
با این نگاه ارباب رعیتی و بسط خالصسازی به بخش خصوصی، زمزمههای نابودی کل اکوسیستم فاوا و اقتصاد دیجیتال شنیده میشود.
حامد بیدی، مدیرعامل کارزار نوشت:
وقتی روزنامه کیهان خصوصا در قالب یادداشت سردبیر روی موضوعی دست میگذارد، آن مسئله صرفا در حد تحلیل مطبوعاتی نخواهد بود؛ بلکه در سطوح مختلف و حتی در سطح تصمیمگیری جهتدهی میکند. این یادداشت نوعی اعلان موضع جدید از رویکرد حاکمیت درباره استارتاپهاست.
نیما نامداری، عضو هیاتمدیره دیوار و مدیرعامل استارتاپ کارنامه نیز در شبکه اجتماعی x نوشت:
به نظرم هدف این تهدیدها بیشتر ترساندن مدیران کسبوکارهای دیجیتال است تا از ترس مرگ، خودکشی کنند. به همین دلیل فکر میکنم واکنش مناسب این است که به کارمان ادامه بدهیم و به غیر از منافع جامعه و رشد مملکت و تلاش برای خلق ارزش برای مشتریان و کارکنان و سهامداران، هدفی نداشته باشیم
در ادامه واکنشها، آرین افشار مدیر عامل فعلی فینووا که در زمینه سرمایهگذاری خطرپذیر بر روی استارتاپها فعالیت دارد، در مصاحبهای گفت:
اگر بخواهیم بررسی کنیم که آیا امکان تغییر مدیریت در استارتاپها وجود دارد یا خیر، میتوان گفت که بهواسطه فشار دولت ممکن است امکانپذیر باشد. اما اگر بخواهیم به طور حقیقی به این مسئله نگاه کنیم، میتوان گفت که نمیشود آن را در ساختار قانون جاری کرد و اگر بخواهد بر روی آن پافشاری شود احتمالا تصمیم خیلی از کسبوکارها و افراد در آینده تعطیلی کسبوکار و یا مهاجرت است. نکته مهم این اتفاق آن است که این سخنان حتی بدون هدف خاص و صرفا در حد همان حرف هم باعث آسیب زدن جدی به کارآفرینی، اشتغال، جذب و استخدام میشود. اکوسیستم فعلی استارتاپ ایران در حال حاضر دلیل کافی برای ناامیدی، کمانگیزگی و بی انگیزگی را دارد. لذا چنین صحبتهایی از سوی افرادی که قدرت رسانه یا قدرت تصمیمسازی دارند چالشهای موجود را نه فقط حل نمیکند بلکه آن را چندین برابر میکند. امیدوار هستم که این سخنان فقط در حد حرف باقی بماند که بهنظرم در حد حرف باقی خواهد ماند.
افشار در پاسخ به اینکه آیا اسنپ و دیجیکالا امکان تعطیل کردن کسبوکارشان در این سطح از گستردگی را دارند گفت:
البته شاید کسبوکاری مانند اسنپ که سهامداری مانند ایرانسل دارد و به نوعی، مستقیم یا غیر مستقیم به بدنه حاکمیت اتصال دارد چنین کاری نکند ولی استارتاپهایی مانند علیبابا، دیجیکالا، تپسی و کسبوکارهای اینچنینی طبعا تصمیمشان متفاوت خواهد بود. ممکن است به هر دلیلی به فعالیتشان با این مکانیسم ادامه ندهند و یا موجودیتشان را تغییر دهند.
شاید دولت بتواند با فشار این کارها را پیش ببرد ولی اگر بخواهیم براساس قانون تجارت به این مسئله بپردازیم، قطعا این اتفاق با زور و فشار هم اتفاق نخواهد افتاد و من امیدوارم که این سخنان با دقت بیشتری در رسانهها مطرح شود زیرا اثرات منفی آن در درازمدت بسیار آسیب زننده است و این آسیب محدود به حوزه تکنولوژی نخواهد بود و گریبان همه اقتصاد را خواهد گرفت.
علاوه بر فضای اکوسیستم استارتاپی، این نوشته صدای جامعه شناسان را هم درآورد؛ محمد فاضلی، جامعهشناس در این زمینه اظهار کرد:
در حالی که هنوز اقتصاد ایران از زیر بار مصادرههای بعد از انقلاب کمر راست نکرده و یک اقتصاد دولتی فشل و فاسد روی دست مانده، زمزمه مصادره شرکتهای اکوسیستم دیجیتال را شروع کردهاند.