کسب جواز کسب‌وکار، سنگ دیگری جلوی پای کارآفرینان
تحت شرایط اقتصادی دشوار، تحریم‌های فراوان، ناپایداری و محدودیت‌های جدی در دسترسی به اینترنت، اکوسیستم استارت‌آپی ایران به چالش کشیده شده است. با این وجود، کارآفرینان با وجود تمامی ریسک‌ها، به ایجاد و توسعه استارت‌آپ‌ها می‌پردازند؛ در مراحل ابتدایی با چالش‌های بی‌شماری مواجه هستند. اما اکنون به نظر می‌رسد که یک عامل دیگر نیز به عنوان یک چالش اضافی در مسیر پیشرفت استارت‌آپ‌ها ظاهر شده است، و آن هم مرتبط با پروسه دریافت مجوزها از طریق درگاه ملی مجوزها می‌باشد.
نایب‌رئیس دوم اتاق اصناف تهران با تأکید بر این نکته که سامانه فعلی درخواست‌های جواز کسب تأثیری در تسهیل و افزایش سرعت فرآیند صدور مجوز نداشته است، اظهار نمود که استمرار در رویه صدور جواز کسب، ممکن است منجر به وقوع مشکلات جدی برای کسب‌وکارها شود.
بر اساس آمار منتشر شده توسط درگاه ملی مجوزها، از زمانی که این طرح با تصویب مجلس و اجرای آن توسط دولت آغاز شده است، تا به امروزحتی قادر به پاسخگویی به نیمی از درخواست‌های دریافتی نشده است.
در همین راستا، مدیرعامل اپلیکیشن سوخت‌رسان پلاک در اواخر هفته گذشته اعلام کرد که ممانعت از فعالیت‌های این اپلیکیشن و همچنین تأخیر سه ماهه در فرآیند صدور مجوز از طریق درگاه ملی مجوزها، باعث شده تا این اپلیکیشن با خطر انحلال کامل مواجه شود.
در ادامه، عضو هیات‌مدیره اتحادیه کشوری کسب‌وکارهای مجازی، رضا الفت‌نسب عنوان کرد:
یکسری کسب‌وکارها وجود دارند که هنوز مجوزی برای آنها در نظر گرفته نشده است. قرار بر این بود که در یکی از وزارتخانه‌ها سندباکسی تشکیل شود تا افرادی که ایده‌های نوآور دارند و برای آن ایده مجوزی تعریف نشده است، با وجود یکسری شرایط خاص تا چند ماه فعالیتشان را تحت نظارت نهاد ذی‌نفع جلو ببرند تا ریسک‌ها، نقاط قوت و ضعف مشخص شوند و در نهایت بتوانند به این نتیجه برسند که برای آن کسب‌وکار مجوزی تعریف شود یا نه. به‌طور کلی این مشکلات وجود دارد. با این حال انتظار می‌رود که دستگاه اجرایی بتواند چابک‌تر با چنین مسائلی برخورد کند. اجازه فعالیت به چنین کسب‌وکارهایی با تشکیل سندباکس و نظارت نهاد مربوطه می‌تواند روش خوبی باشد، چرا که اگر اعطای مجوز به کسب‌وکارهای نوآور به حال خود رها شود، تنها کسب‌وکار از بین می‌رود.» او در ادامه افزود: «توصیه‌ای که برای کسب‌وکارها دارم این است که اگر قصد دارند در ایران فعالیت کنند قبل از اینکه فعالیتشان را شروع کنند، حتما این موارد را در نظر بگیرند. در حال حاضر این مشکلات وجود دارد و سیستم برای رفع این چالش‌ها چابک نیست.
در اردیبهشت ماه، رئیس اتاق اصناف ایران نیز انتقاد خود را از اختلالات موجود در درگاه ملی مجوزها بیان کرد و این مشکل را به عنوان عامل اصلی کاهش چشمگیر تعداد پروانه‌های کسب در کشور بیان نمود. تحلیلگران و فعالان حوزه معتقدند که اگر سیستم صدور مجوز برای کسب‌وکارها، به خصوص کسب‌وکارهای دیجیتال که معمولاً به مجوز خاصی نیاز ندارند، قادر به انجام عملیات بهتر و سریع‌تر نشود، ممکن است با تعطیلی استارت‌آپ‌های نوآور در کشور مواجه شویم.
