نبرد داده و فرهنگ؛ مدیران از چالش‌های واقعی پیاده‌سازی هوش مصنوعی می‌گویند
در جریان رویداد «هوش مصنوعی برای همه» که به میزبانی پلتفرم گارنت برگزار شد، جمعی از مدیران فناوری، پژوهشگران و فعالان این حوزه گرد هم آمدند تا مهم‌ترین روندها، چالش‌ها و ضرورت‌های پیاده‌سازی هوش مصنوعی را در ساختارهای سازمانی بررسی کنند. در این نشست، نگاهی راهبردی به نقش AI در آینده کسب‌وکارها برجسته شد و سخنرانان از زوایای گوناگون به ابعاد فناوری، فرهنگی و انسانی آن پرداختند.
در ابتدای برنامه، حسین مدنی، انسان‌شناس و بنیان‌گذار اندیشکده حکمرانی هوشمند دانشگاه علم و صنعت، بر جنبه انسان‌محور هوش مصنوعی تاکید کرد. او معتقد است که هر تحولی در این فناوری باید با در نظر گرفتن ساختار وجودی انسان صورت گیرد و به فاصله فرهنگی و روانی میان پیشرفت تکنولوژی و ویژگی‌های تکامل‌یافته بشر توجه شود.
مدنی هشدار داد: «اگر فناوری صرفاً بر سرعت و حجم پردازش داده‌ها تکیه کند و جنبه انسانی آن را نادیده بگیرد، مخاطراتی برای سلامت ذهنی و اجتماعی افراد ایجاد خواهد شد.»
در ادامه، مصطفی ثابتی، مدیرعامل هلدینگ توسعه فناوری اطلاعات گردشگری ایران، با نگاهی واقع‌گرایانه به نقشه راه پیاده‌سازی هوش مصنوعی در سازمان‌ها پرداخت و تصریح کرد: «ورود به دنیای AI با سرمایه‌گذاری‌های سنگین یا پروژه‌های پرهزینه آغاز نمی‌شود.»
مدیرعامل هلدینگ توسعه فناوری اطلاعات گردشگری ایران بر اهمیت آغاز کار با پروژه‌های کوچک، ساختارمند و متناسب با مسائل واقعی سازمان تأکید داشت و معتقد بود که موفقیت در این مسیر به کیفیت داده‌ها، ایجاد چارچوب‌های حاکمیت داده و ارتقای مهارت‌های نیروی انسانی وابسته است.
از نگاه او، نهادینه‌سازی هوش مصنوعی در سازمان باید به‌صورت یکپارچه، همراه با فرهنگ‌سازی و آموزش نیروی انسانی پیش برود تا خروجی‌های ملموس ایجاد شود.
سلیم الشعیلی، رئیس دفتر هوش مصنوعی وزارت ارتباطات عمان، هوش مصنوعی مولد را نقطه عطفی در تاریخ فناوری خواند و توضیح داد که اقتدار امروز ماشین‌ها تنها در پردازش داده خلاصه نمی‌شود، بلکه در خلق نوآوری و تصمیم‌سازی برای ساخت آینده نهفته است.
او بهره‌وری، کاهش هزینه‌ها و خلق راه‌حل‌های نو را از جمله دستاوردهای این تحول عنوان کرد و سه اصل بنیادین را برای عبور موفقیت‌آمیز از این مرحله برشمرد: ایجاد فرهنگ نوآوری، تعهد جدی رهبری به سرمایه‌گذاری راهبردی و تقویت قابلیت انطباق با تغییر. این رویکردها، نیاز به بازنگری در مدل‌های حکمرانی هوش مصنوعی را نیز برجسته کرد.
رضا نورمحمدی، متخصص هوش مصنوعی و بلاک‌چین از دانشگاه UBC، خطرات مدل‌های انحصاری را یادآور شد و بیان کرد: «تمرکز داده در اختیار شرکت‌های معدود جهانی، خطر سوگیری الگوریتم‌ها و نابرابری دیجیتال را افزایش داده است.» به باور او، آینده AI متعلق به سیستم‌های شفاف و پاسخگو است که میان فردگرایی و جمع‌گرایی تعادل برقرار می‌کنند و کرامت انسانی را پاس می‌دارند.
در بخش تجارت الکترونیک، کیوان محیط‌مافی، مدیرعامل دیجی‌نکست، با اشاره به نقش تحول‌آفرین AI در ارتقای تجربه خرید، توضیح داد هوش مصنوعی فراتر از یک ابزار تکنولوژیک، فعال‌کننده اصلی بازتعریف فرآیند خرید از ثبت سفارش تا تحویل نهایی است. او گفت: «امروزه استارتاپ‌ها می‌توانند با بهره‌گیری از مدل‌های زبانی پیشرفته، خدمات شخصی‌سازی‌شده و مبتنی بر محاوره را ارائه دهند و حتی زبان طبیعی کاربر را به درخواست‌های تجاری تبدیل کنند.»
از سوی دیگر، رویکرد ساختاریافته به پیاده‌سازی هوش مصنوعی از سوی امیرسالار محمدی، بنیان‌گذار نکسوبیز، مطرح شد. او چند گام اجرای موفق هوش مصنوعی در سازمان را برشمرد: «تدوین استراتژی مشخص، ایجاد فهم مشترک و هماهنگ‌سازی میان بخش‌های مختلف و در نهایت، مهندسی مقیاس‌پذیری و ذخیره داده‌های ساختاریافته برای بهبود عملکرد هوش مصنوعی سازمانی.»
محمدی تاکید کرد که فقط با تفکر سیستمی و اجماع میان همه کارکنان می‌توان پتانسیل‌های AI را بالفعل کرد و از پراکندگی و تفسیرهای شخصی پرهیز کرد.
سخنرانان این رویداد، موفقیت در عصر هوش مصنوعی را وابسته به عوامل متعددی چون شکل‌گیری فرهنگ داده‌محور، آموزش مستمر نیروی انسانی، ایجاد ساختارهای نوآور و چابک، و شفافیت و عدالت در معماری این فناوری دانستند. در مجموع، رویداد «هوش مصنوعی برای همه»، آغازگر گفت‌وگویی ملی و نگاه راهبردی به آینده فناوری در کشور بود؛ رویکردی که با تلفیق جنبه‌های انسانی، فنی و مدیریتی، امید به تحول مثبت و عدالت‌محور در اکوسیستم دیجیتال کشور را تقویت می‌کند.
دیدگاهتان را بنویسید