نشست «آینده اقتصاد دیجیتال؛ فرصتها و چالشها»؛روایت مدیران استارتاپی از چالشها و فرصتها
مرکز توسعه تجارت الکترونیک روز ۲۴ مهرماه ۱۴۰۴ در محل مرکز همایشهای سازمان مدیریت صنعتی، به مناسبت روز ملی تجارت الکترونیکی، نشستی با عنوان «آینده اقتصاد دیجیتال؛ فرصتها و چالشها» برگزار کرد. در این پنل مدیران ارشد شرکتهای اسنپ، دیجیکالا، تکنولایف، اکالا، خانومی و والکس با محوریت بررسی نقش دولت، وضعیت رگولاتوری، سرمایهگذاری و حکمرانی داده به گفتوگو پرداختند.
مدیرعامل اسنپ: دادههای ما فروخته میشود
محمد خلج، مدیرعامل اسنپ، در آغاز پنل با اشاره به جایگاه اقتصاد دیجیتال در برنامه هفتم توسعه گفت: «قرار است سهم اقتصاد دیجیتال از تولید ناخالص داخلی کشور از ۷ درصد به حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد افزایش یابد.» او تأکید کرد که تحقق این هدف نیازمند هماهنگی نهادی و اعتماد میان دولت و بخش خصوصی است.
خلج در ادامه با انتقاد از سیاستهای دادهای کشور گفت: «ما نه تنها تمرکز نداریم، بلکه با مرجعیت نهادهای متعددی برای مجوز مواجه هستیم. این روند نشان میدهد مفهوم پنجره واحد کنار گذاشته شده و در عمل عکس آن اجرا میشود.»
او افزود: «دادههایی داریم که میتواند در حل مشکلات شهری از جمله ترافیک مؤثر باشد، اما متأسفانه این دادهها از ما گرفته و به شهرداریها فروخته میشود و برای ما رقیب ایجاد میشود.»
وی در جمعبندی گفت: «بیاعتمادی میان دولت و کسبوکارها بزرگترین مانع توسعه اقتصاد دادهمحور است. در حالی که اگر چارچوب همکاری روشن باشد، میتوان از داده برای بهبود حکمرانی و خدمات عمومی استفاده کرد.»
مدیرعامل دیجیکالا: سرمایهگذار خارجی را نقرهداغ کردیم و از کشور فراری دادیم
مسعود طباطبایی، مدیرعامل دیجیکالا، در سخنان خود با اشاره به وضعیت رگولاتوری کشور، از وجود «عدم هماهنگیهای بسیار» در ساختار دولت انتقاد کرد. او با تأکید بر لزوم بازنگری در سازوکارهای تصمیمگیری، تشکیل «کمیته مقرراتزدایی» را برای ساماندهی و تسهیل فعالیتهای حوزه دیجیتال امری ضروری دانست و بر اهمیت ایجاد همافزایی میان نهادهای سیاستگذار و فعالان بخش خصوصی تأکید کرد.
او افزود: «بدنه کارشناسی در ساختار رگولاتور ضعیفتر از نیاز واقعی است و این باعث شده تصمیماتی بدون درک درست از واقعیت بازار گرفته شود. نمونهاش ابلاغ محدودیت تتر در قالب آییننامه است که تعجببرانگیز بود.» طباطبایی با اشاره به ضرورت اصلاح سیاستها گفت: «ما نیازمند کمیتهای برای مقرراتزدایی هستیم. تعدد نهادها و تصمیمهای پراکنده، باعث کندی نوآوری و بیاعتمادی سرمایهگذاران شده است.»
وی همچنین با اشاره به وضعیت سرمایهگذاری در اقتصاد دیجیتال اظهار کرد که نبود داستانها موفق داخلی موجب توقف جریان سرمایهگذاری شده است؛ به گفته او، در حالیکه سرمایهگذاران خارجی نقرهداغ و سرمایهگذاران داخلی بیانگیزه شدهاند، بنیانگذاران استارتاپها در صورت موفقیت مالی باز هم سرمایه خود را در همین حوزه تزریق میکنند، زیرا به این فضا باور دارند و آن را با علاقه دنبال میکنند.
مدیرعامل والکس: محدودیتها جای تسهیلگری را گرفته است
بردیا احمدنیا، مدیرعامل پلتفرم والکس، با اشاره به چالشهای تنظیمگری گفت: «در بسیاری موارد، رگولاتور بهجای تسهیلگری، امکانات را میبندد؛ در حالی که این هیچگاه راهحل نبوده است.»
او افزود: «فاصله میان سرعت نوآوری و فرآیند تصمیمگیری در کشور بهقدری زیاد است که نوآوری همواره با ریسک تلقی میشود و همین باعث میشود نهادهای تصمیمگیر رویکردی محدودکننده در پیش بگیرند.» احمدنیا تأکید کرد که تعامل شفاف میان نهادهای نظارتی و کسبوکارها میتواند بسیاری از سوءتفاهمها را رفع کند و مسیر نوآوری را بازگرداند.
رئیس هیئتمدیره انجمن علمی هوش مصنوعی ایران: حکمرانی داده وجود ندارد
محمدهادی زاهدی، رئیس هیئتمدیره انجمن علمی هوش مصنوعی ایران، با انتقاد از نبود نظام منسجم داده گفت: «نهادهای دولتی و خصوصی هنوز سازوکار تجمیع و تبادل داده را تدوین نکردهاند و استانداردی برای تولید داده وجود ندارد.» او افزود: «دعوای میان سازمانها مانع استفاده مؤثر از دادهها برای توسعه هوش مصنوعی شده است.»
زاهدی در پایان گفت: «تحول دیجیتال از جنس جهش فکری است، نه صرفاً تغییر ابزار. اگر ساختار هماهنگی داده ایجاد نشود، توسعه هوش مصنوعی در ایران عملاً به تعویق میافتد.»
مدیرعامل خانومی: تجارت الکترونیک، ابزار تحقق عدالت اجتماعی است
در ادامه نشست، مسعود شاهمرادی، مدیرعامل «خانومی»، با اشاره به نقش پلتفرمهای آنلاین در شفافسازی اقتصادی گفت: «ابزاری بهتر از تجارت الکترونیک برای تحقق عدالت اجتماعی و شفافیت اقتصادی وجود ندارد.» او افزود: «سهم خردهفروشی آنلاین در ایران کمتر از ۱۰ درصد است، در حالیکه در چین بیش از ۵۰ درصد است. تفاوت در سطح هماهنگی میان دولت و پلتفرمهاست.»
او در ادامه با اشاره به وضعیت پرریسک اقتصاد دیجیتال در ایران گفت اقتصاد دیجیتال در سراسر جهان با ریسک همراه است، اما در ایران این ریسک بهمراتب بیشتر است. مدیرعامل خانومی تصریح کرد: «سرمایهگذار خارجی سمت ایران نمیآید و سرمایهگذار داخلی هم امیدی به بازگشت سرمایه ندارد. هنوز روش قابلاتکایی برای جذب سرمایه وجود ندارد و سرمایهگذاری برای توسعه بسیار دشوار شده است.»
مدیرعامل تکنولایف: بخش خصوصی آماده همکاری در پروژههای ملی است
حسین حیدر، مدیرعامل تکنولایف، با اشاره به عملکرد بخش خصوصی گفت: «در ده سال گذشته بیشترین نوآوری در کشور توسط بخش خصوصی انجام شده است، اما موانع نهادی مانع دیده شدن آن شده است.» او افزود: «بخش خصوصی میتواند در پروژههای ملی و توسعه فناوری به دولت کمک کند، بهشرط آنکه بستر تعامل و حمایت فراهم شود.» حیدر همچنین با اشاره به ظرفیت نیروی انسانی گفت: «اگر فضای مناسب ایجاد شود، بسیاری از متخصصان مهاجرتکرده میتوانند بازگردند و دوباره به رشد این حوزه کمک کنند.»
در پایان نشست، مدیران بر لزوم تشکیل نهاد هماهنگکننده اقتصاد دیجیتال تأکید کردند و از وزارت صمت و مرکز توسعه تجارت الکترونیک خواستند خروجیهای این نشست را به اقدامات اجرایی تبدیل کنند.
دیدگاهتان را بنویسید